“Sayborg: Bir kısmı insan, diğer kısmı makine olan varlık.”
Geçen sayıda, popüler kültürde “Cyberpunk”ın etkileri ve gerçek hayattaki yansımalarından bahsederken bu dünya veya dünyaların sakinlerine kısaca değinmiştik; yozlaşmış süper güçler, mega kurumsal şirketler, gri alanda hareket eden kolluk kuvvetleri, “hacker”lar… Bu karakterlerin bazıları, yaşadıkları ortamda genelde normal hale gelmiş bazı “Eklentiler”e sahiplerdir. Veri kuryeliği için hafıza arttırıcı silikon devrelerden vücudu daha dayanıklı hale getiren dış kabuk ya da iskeletler, görüşü kuvvetlendiren yapay gözler karakterlerin tercih ettiği işlev arttırıcı protezlerdir. Kimi zaman bir kaza sonucu, kimi zaman “daha iyi” ya da normalden üstün olmak için başvurulan eklerdir ve bu hikayelerde bazen ilgi çekici detaylar, diğer zamanlarda ise hikayenin tam merkezine otururlar. “Neuromancer”ın yazarı William Gibson’ın sinemaya da uyarlanan kısa hikayesi ve aynı isimli baş kahramanı “Johnny Mnemonic” arttırılmış hafızasıyla böyle bir durum için verilecek iyi bir örnektir.
“Her Şeyin Bir İlki Vardır”
Edebiyat tarihinin ilk Sayborg’unu Edgar Allan Poe’nun kısa hikayesi “Bitmiş Adam”da görebiliriz. İlk kez 1839’da yayımlanan hikayede, girdiği savaşları hayranlık uyandıracak kadar iyi bir formda atlatan General Smith’le tanışıyoruz. Maalesef General’in güçlü fiziğinin arkasında bir sır olduğu öğreniliyor; yardımcısı geçirdiği savaşlar sonucu kaybettiği uzuvları yerine protezler kullanarak her gün General’i söküp tekrar birleştiriyor, gözleri ve dişlerine kadar.
“Herkesin Sevdiği En Kötü Nefes Sesi”
Yıllar geçtikçe örnek sayısı artıyor ve bazı önemli karakterler hikayelerinin farklı özellikleriyle öne çıksalar da, unutulmamalıdır ki, onlar birer Sayborg’dur. Buna verilecek en önemli ve güçlü örnek sanırım Yıldız Savaşları serisinden Darth Vader olacaktır. Bölüm III’te karanlık tarafa geçişine ve uzuvlarını nasıl kaybettiğine tanık olduğumuz “Anakin Skywalker”, protezleri ve en önemlisi, hepimiz için unutulmaz, belki de en tanınır nefes sesine vesile olan solunum cihazının da eklenmesiyle bir çok şeyin yanında, bir Sayborg olarak ayağa kalkar.
“Kurgu ve Gerçek Arasındaki Çizgi Bulanıklaşıyor”
Gerçek hayatta ise zamanımızın parlak zihinleri çözümler üretmeye devam ediyor. Azımsanmayacak sayıda bir kitle ise bu gelişme ve atılımların, insanların bir noktada fiziksel olarak bir engeli olmasa da bu protezleri tercih edeceğini düşünüyor. Arttırılmış fiziksel güç, hız ve dayanıklılığın tercihe bağlı eklentiler olarak alıcılara sunulması eskisi kadar uzak bir ihtimal gibi görünmüyor. Elon Musk’ın Neuralink isimli Nöroteknoloji şirketi bilişsel işlevleri arttırma yönündeki girişimlerin en bilineni olabilir ve tek olmayacağı şüphesiz.
Büyük bir değişimin şafağında olduğumuz kesin. Yaşamak için korkutucu, zaman zaman zor ama aynı zamanda heyecan verici bir çağ. Kurgu sayfalarından gerçeğe adım atan eski dostlara rastladığımız, cesur, yeni…
